Przedszkole w Annopolu

Dzieci uczęszczające do przedszkola nie stanowią jednolitej pod względem rozwoju mowy grupy. Są wśród nich dzieci, które zaczęły mówić wcześnie i wymowa ich jest od samego początku prawidłowa. Wiele dzieci mówi poprawnie, choć zaczęło mówić nieco później. Niektóre zaczęły mówić wcześnie, ale ich wymowa jest jeszcze niewyraźna i budzi wiele zastrzeżeń. Są także i takie dzieci, które zaczęły mówić późno, a jednocześnie wymawiają wadliwie niektóre lub nawet wszystkie głoski. Ten niejednolity poziom rozwoju mowy sprawia, że już na etapie przedszkolnym różnicują się szanse dzieci na prawidłowy rozwój. Trudności w werbalnym porozumiewaniu się z otoczeniem hamują rozwój intelektualny, powodują narastanie problemów emocjonalnych, utrudniają i zakłócają relacje społeczne, także rówieśnicze. Można przewidywać, że dzieci te będą doświadczać wielu niepowodzeń i przykrości. Wiadomo też, że okres przedszkolny jest „złotym czasem” dla rozwoju mowy dziecka. W tym czasie umysł dziecka jest najbardziej chłonny i przyswaja najwięcej informacji.

 Powyższe fakty uzasadniają obecność logopedy w przedszkolu, którego rola jest nie do przecenienia. Zajęcia logopedyczne wychodzą bowiem naprzeciw potrzebom językowym dzieci.

Głównym celem tych zajęć jest profilaktyka wad wymowy i zaburzeń mowy, a także wspomaganie rozwoju kompetencji językowych, które decydować będą o powodzeniu i sukcesach dziecka w edukacji szkolnej.

Nie mniej ważna jest także korekta powstałych już wad czy zaburzeń. Okres przedszkolny to czas, kiedy terapia jest najbardziej efektywna. Nie wolno czekać w nadziei, że dziecko wyrośnie, że jeszcze dojrzeje i zaczynać terapię dopiero w szkole. Wprawdzie na terapię nigdy nie jest za późno, ale będzie to zadanie z różnych powodów o wiele trudniejsze. Zadaniem logopedy nie jest jedynie dbałość o poprawne wybrzmiewanie poszczególnych głosek. Podczas badań a także w trakcie terapii logopedycznej zwracamy uwagę na artykulację, oddech, głos, zakres słownictwa i jego rozumienie, motywację do mówienia oraz poziom umiejętności opowiadania. Przeprowadzamy orientacyjne badania słuchu, zwracamy uwagę na zgryz dziecka i w zależności od potrzeb kierujemy na konsultacje ortodontyczną, laryngologiczną i audiologiczne badanie słuchu. Wszystkie dzieci w przedszkolu maja kontakt z logopedą. Po przeprowadzonych wcześniej badaniach mowy i postawieniu diagnozy w zależności od potrzeb dzieci zakwalifikowane są na terapię indywidualną. Zachęcamy do współpracy rodziców dzieci uczęszczających na ćwiczenia indywidualne. Rodzice pełnią bardzo ważną rolę w procesie reedukacji mowy. Po zajęciach w przedszkolu powinni utrwalać ćwiczenia ze swoimi pociechami, wspierać, chwalić, pomagać. Współpraca rodziców, logopedy i nauczycieli warunkuje sukces. O zakończeniu terapii logopedycznej możemy mówić wówczas gdy wymowa poprawna utrwali się w mowie potocznej.

 Częsty kontakt dzieci z logopedą a także współpraca z rodzicami i nauczycielami przekłada się na efektywność naszej pracy i dobre samopoczucie naszych wychowanków. Staramy się by dzieci kończące edukację w naszym przedszkolu wkroczyły do szkoły bez obarczeń spowodowanych wadą wymowy, a tym samym bez kompleksów i zahamowań co bezpośrednio przekłada się na jakość w nauce czytania i pisania. Prawidłowe kształtowanie się i rozwój mowy dziecka stanowi podstawę kształtowania się rozwoju jego osobowości w ogóle. Dzięki rozumieniu mowy poznaje ono otaczający świat. Dzięki umiejętności mówienia jest w stanie wyrazić swoje uczucia i spostrzeżenia. Rodzice i najbliżsi chcą wspierać dziecko w tym trudnym procesie jakim jest nauka mowy. Możemy i powinniśmy pomóc dziecku pamiętając o zasadach, które są jednocześnie zaleceniami dotyczącymi wczesnej profilaktyki.

– wypowiedzi osób z najbliższego otoczenia powinny być poprawne

– do dziecka mówimy dużo, ale powoli, wyraźnie, krótkimi zdaniami, o rzeczach dla niego zrozumiałych

– powtarzamy i rozbudowujemy zdania dziecka, np. “ To jest pies.” “To jest duży pies”.

Nie zapominamy o intonacji. Codziennie poświęcamy czas na rozmowę. Nie gasimy naturalnej skłonności dziecka do mówienia obojętnością, cierpką uwagą lecz słuchamy uważnie, zadajemy pytania. Nie zawstydzajmy dziecka, nie śmiejemy się z wadliwej wymowy, hamuje to chęć do mówienia, a w konsekwencji zaburza dalszy rozwój mowy Dziecka leworęcznego nie należy zmuszać do posługiwania się prawą ręką, naruszenie sprawności ruchowej zaburza funkcjonowanie mechanizmu mowy, prowadzi często do zaburzeń mowy, a szczególności do jąkania. Nie należy wymagać zbyt wczesnego wymawiania poszczególnych głosek; dziecko nie przygotowane pod względem sprawności narządów artykulacyjnych, niedostatecznie różnicuje słuchowo dźwięki mowy, a zmuszone do artykulacji zbyt trudnych dla niego głosek, często zaczyna je zniekształcać, wymawiać nieprawidłowo; tworzymy u dziecka w ten sposób błędne nawyki artykulacyjne, które jest bardzo trudno zlikwidować. Jeśli niepokoi nas cokolwiek w wymowie dziecka należy skonsultować to ze specjalistą. .Jeżeli dziecko zostanie zakwalifikowane na terapię logopedyczną pamiętaj, że nie polega ona tylko na przychodzeniu do logopedy. Dokładnie i systematycznie wypełniajcie w domu zalecenia logopedy. Wykażcie cierpliwość jeśli dziecku coś nie wychodzi, nie zniechęcajcie się. Bądźcie konsekwentni w wykonywaniu ćwiczeń

  Czy moje dziecko potrzebuje pomocy logopedy?

Przyczyną kłopotów z nauką u dzieci są bardzo często wady wymowy. Wadliwa wymowa może odzwierciedlać się w czytaniu i w pisaniu, co obniża samoocenę dziecka i zniechęca do dalszej nauki. Niewłaściwie wymawiana głoska jest przez nie niewłaściwie zapisana, np. capka zamiast czapka. Uczniowie z wadami wymowy stają się z czasem zastraszeni i nieśmiali, albo przeciwnie agresywni i złośliwi. Mają też problemy z nawiązaniem pozytywnych kontaktów z rówieśnikami, są narażeni na kpiny kolegów. Zaburzenia mowy mogą być różne, od drobnych nieprawidłowości w wymawianiu głosek po ciężkie wady, które utrudniają kontakt z otoczeniem.

Nie mówi lub mówi niewiele? Dziecko w wieku trzech lat powinno już mówić. Logopeda powinien określić przyczyny opóźnionego rozwoju mowy. Niezbędna jest pomoc w rozwijaniu mowy.

Podczas mówienia wysuwa język między zęby (wymawiając głoski: s,z,c,dz, ś,ź,ć,dź, sz,ż, cz,dż, t,d,n,l)? W czasie artykulacji tych głosek język znajduje się między zębami, wyrazy wymawiane są nieprawidłowo. Taka wada wymowy nie mija sama. Im dłużej dziecko tak mówi, tym trudniej będzie mu nauczyć się prawidłowej formy artykulacji.

Mówi „sianki” zamiast sanki, „ziamek” zamiast zamek? Dziecko w tym wieku nie powinno już zmiękczać głosek s,z,c,dz.

Mówi „tot” zamiast kot, „duma” zamiast guma? Już najwyższy czas aby nauczyło się wymawiać głoski „k” i „g

Mówi „kom” zamiast dom, „gach” zamiast dach? Czterolatek powinien wymawiać głoski „t” i „d”.

Mówi „łoda” zamiast woda? Nie powinno już zastępować głoski „w” przez „ł”.

Mówi „lowel” zamiast rower? Dziecko ma czas do 6-go roku życia na to, aby nauczyć się wymawiać głoskę „r”.

Mówi „jody” zamiast lody? Dziecko powinno już umieć wymawiać głoskę „l”.

Około 50 % dzieci nie wymawia głosek sz, ż, cz, dż, r zastępując je innymi głoskami. Mówi, np. „zeka” zamiast rzeka, „capka” zamiast czapka.

Wymawia wyrazy z głoskami sz, ż, cz, dż z dziwnym brzmieniem? Być może nieodpowiednio układa język, realizując np. wymowę dorsalną lub boczną. Taka wymowa może dotyczyć także głosek: sz, c, dz.

Mówi „lęka” zastępując głoskę „r” głoską „l”? Jest to najtrudniejsza głoska do wypowiedzenia przez dziecko, pojawia się w mowie najpóźniej.

Wymawia głoskę „r” w dziwny sposób np. „po francusku”? Każda zła realizacja tej głoski podlega korekcie.

Mówi „samek”, zamiast zamek, „foda” zamiast woda, „sima” zamiast zima? Dziecko w tym wieku nie powinno zamieniać głosek dźwięcznych na bezdźwięczne.

Dziecko nie mówi płynnie, zacina się, powtarza wyrazy? Tylko logopeda może określić, czy jest to niepłynność rozwojowa, czy jąkanie, a także udzielić odpowiednich wskazówek rodzicom.

Mówi niezrozumiale? Mowa dziecka pięcioletniego powinna być zrozumiała.

Mówiąc opuszcza w wyrazach trudniejsze głoski? Jest to normalne zjawisko dla dzieci w wieku 3, 4 lat. W wieku 5 lat niedopuszczalne. Także opuszczanie sylab czy przestawianie ich.

Około 20 % dzieci nie wymawia głosek sz, ż, cz, dż, r.

Powinno umieć budować wypowiedzi poprawne pod względem logiki i składni.

Wymowa powinna być prawidłowa. Wszystkie głoski mówione prawidłowo, czysto, bez zniekształceń, bez zastępowania przez inne głoski. Jeśli zauważyli Państwo w/w objawy u swoich dzieci oznacza to, iż niezbędna będzie konsultacja logopedyczna.

Dziecko w czasie mówienia wysuwa język między zęby.

Mówi przez nos, ma otwarte usta (gdy nie ma kataru).

Budowa narządów artykulacyjnych odbiega od normy (np. wady zgryzu, krótkie wędzidełko, rozszczep podniebienia, rozszczep warg).

Dziecko porozumiewa się za pomocą gestów, prostych sylab, nie rozumie, co do niego mówisz (brak rozumienia mowy jest niepokojący – sprawdź, czy dziecko dobrze słyszy).

Nawet nieznaczne trudności, jeśli nie są usunięte w porę, utrzymują się i stają się wadami wymowy. Jednym z elementów terapii jest współpraca z rodzicami. Bardzo dużą rolę w procesie terapii odgrywa zaangażowanie rodziców, którzy powinni motywować dziecko do wykonywania ćwiczeń utrwalających i doceniać na bieżąco każdy jego sukces.

• Nauczyć Twoje dziecko prawidłowo wymawiać wszystkie głoski języka polskiego.
• Nauczyć je prawidłowo połykać.
• Nauczyć je prawidłowo i wydajnie oddychać.
• Pomóc mu w pokonaniu niepłynności mówienia(jąkaniu).
• Nauczyć je jak dbać o swój głos.
• Pomóc mu w nauce czytania i pisania, jeśli zajdzie taka potrzeba.
• Nauczyć je różnicować głoski do siebie podobne.

• Zbyt długie karmienie butelką.
• Zbyt długie ssanie smoczka.
• Ssanie kciuka.
• Dłużej utrzymujący się katar.
• Przerośnięty trzeci migdał .
• Problemy z przerośniętymi migdałkami podniebiennymi.
• Infantylny sposób połykania – wsuwanie czubka języka między zęby.
• Wada zgryzu.
• Zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe lub wędzidełka wargowe.
• Wczesna próchnica zębów mlecznych.
• Rozszczep podniebienia lub /i warg.
• Nieprawidłowe oddychanie.
• Niedosłuch.
• Dostarczanie nieprawidłowych wzorców wymowy (mówienie zdziecinniałe do dziecka).

• Od rodzaju wady wymowy lub/i/ zaburzenia mowy.
• Od sprawności umysłowej dziecka.
• Od sprawności aparatu artykulacyjnego.
• Od prawidłowej kompleksowej diagnozy.
• Od systematyczności w uczęszczaniu na zajęcia logopedyczne i ćwiczeń z dzieckiem w domu.
• Od wczesnego rozpoczęcia terapii.
• Od aktywnego i świadomego udziału zarówno rodzica jak i dziecka w terapii.
• Od porozumienia terapeuty z rodzicem.
• Czas trwania leczenia logopedycznego zależy:
• Od rodzaju zaburzenia.
• Od rozległości deficytów.
• Od wieku dziecka, w którym zgłoszono je na terapię.
• Od współpracy rodziców z terapeutą.
• Od systematyczności w ćwiczeniach z dzieckiem.

Psycholog – określa poziom rozwoju wszystkich funkcji poznawczych i rozległości ewentualnych deficytów.

Ortodonta – zbada budowę zgryzu i ustali program ewentualnego leczenia (aparat ortodontyczny, ćwiczenia, zabiegi).

Laryngolog – zbada budowę jamy ustnej, nosowej, pomoże usunąć przyczyny problemów z oddychaniem (trzeci migdał, skrzywiona przegroda, katar, polipy), podetnie skrócone wędzidełko, zbada słuch.

Foniatra – zdiagnozuje ewentualne problemy z głosem i ustali rodzaj leczenia.

Audiolog – zajmuje się procesem słyszenia, chorobami narządu słuchu i problemami osób niedosłyszących.

Pedagog – bada poziom umiejętności szkolnych dziecka: pisania (ortografia), czytania, rozumienia przeczytanych treści oraz podejmie pracę w celu wyrównania deficytów w zakresie wyżej wymienionych umiejętności.

Pediatra – służy rodzicowi pomocą w dotarciu do wszystkich w/w specjalistów

  Jak stymulować mowę dziecka? – Praktyczne rady dla Rodziców

1.Parkowanie– wycinamy z papieru małe kolorowe samochodziki; zadaniem dziecka jest przenieść samochodzik do garażu (np. pudełko po zapałkach) przy użyciu słomki. Pamiętajmy, aby pudełko leżało blisko autka, a słomka nie była zbyt gruba i nie miała zgięć (można przyciąć tradycyjną słomkę w miejscu zgięcia).

2.Wyścigi– ustawiamy dwa małe papierowe autka na stoliku (powierzchnia musi być gładka). Z pasków plasteliny lub drucika formujemy granice drogi, w której musi mieścić się autko (można uformować kilka zakrętów). Dmuchamy przez słomki tak, aby pojazd jak najszybciej dotarł do mety. Ćwiczenie to można wykonywać w 2 osoby lub pojedynczo.

3.Muchomor– kładziemy przed dzieckiem planszę z muchomorem bez kropek. Na stoliku rozkładamy kilka białych papierowych kropek. Zadaniem dziecka jest przenieść przy użyciu słomki kropki na kapelusz grzybka. Ćwiczenie to można dowolnie modyfikować, np. używając planszy z akwarium i rybkami, swetrem i guzikami, choinką i bombkami itd.

4 Dmuchanie baniek mydlanych – najpierw dużo malutkich baniek (mocny wydech), a potem próba nadmuchania jak największej bańki (wydech musi być długi i słaby).

5. Dmuchanie w płomień świecy, tak aby nie zgasła. Ćwiczenie to powinno być wykonywane zawsze pod kontrolą osoby dorosłej.

6.Zabawa w piratów– ustawiamy na wodzie dwa styropianowe statki. Można użyć również plastikowych zabawek. Ważne, by były bardzo lekkie. Zadaniem dziecka jest sterowanie statkiem piratów (przy pomocy oddechu), w taki sposób, aby dogonić drugi ze statków.

7. Dmuchanie w wiatraczek.

8.Gwizdanie przy użyciu gwizdka (nie chodzi o jeden bardzo głośny dźwięk, lecz o kombinację dźwięków, np. długi i cichy, następnie długi i głośny, przerywane ciche, przerywane głośne itp.)

9.Pająk i muchy –trzymamy na końcu stolika kawałek materiału, kapelusz lub inny pojemnik, który może stać się np.pajęczyną. Układamy przed dzieckiem małe waciki, czyli muszki. Jego zadaniem jest dmuchanie na muszkę, tak aby wpadła w pajęczynę

Pamiętaj, żeby pomieszczenie było przewietrzone. Wybierz jedno lub dwa ćwiczenia i wykonaj je jeden raz. Ćwiczeń oddechowych nie może być zbyt wiele, aby u dziecka nie doszło do zawrotów głowy.

Szum wiatru, odkurzacza, odgłosy wydawane przez zwierzęta (np. be be, mu mu, pi pi), warkot silnika samochodu, alarm przejeżdżającej straży pożarnej, zasłyszaną melodię (można ją odtworzyć śpiewając lalala) itp.

Wykorzystuj każdą okazję żeby prowokować dziecko do mówienia. Wyrażenia dźwiękonaśladowcze są bardzo ważnym etapem w rozwoju mowy! W trakcie ich wypowiadania dziecko utrwala sobie głoski oraz uczy się łączyć sylaby, np. be be, pa pa.

Jeśli dziecko ma trudności z wyrażeniami dźwiękonaśladowczymi – zacznij od tych, które zbudowane są z samogłosek (aaaa, iiiiii, uuuuu, ooooo). Można nimi nazwać emocje, odgłosy zwierzątek i otoczenia. Później przejdź do wyrażeń zawierających spółgłoski, które pojawiają się w mowie dziecka najwcześniej – p, b, m (pa, ba, ma). Z czasem można zacząć łączyć sylaby (pa pa, mama).

Patrz na dziecko kiedy do niego mówisz oraz kiedy oczekujesz od niego odpowiedzi.

Nazywaj przedmioty, czynności i emocje. Staraj się mówić powoli, modulować głosem i używać prostych słów. Twoja wypowiedź musi być dla dziecka zrozumiała, a dzięki akcentowi i gestykulacji – barwna i interesująca.

Powinny to być przedmioty codziennego użytku, z którymi dziecko często ma kontakt, np. zabawki, jedzenie, ubrania.

Opowiadaj dziecku co się na nich znajduje, wskazuj na różne przedmioty, opisuj je, nazywaj. Prowokuj także dziecko do mówienia poprzez proste pytania: Gdzie jest miś? Kto to? Jaki ma kolor? Jest smutny, czy wesoły? Mały czy duży? Itp.

Jeśli dziecko nie zna odpowiedzi, można mu podpowiedzieć i nazwać przedmiot lub czynność. Nigdy jednak nie należy od razu odpowiadać za dziecko. Trzeba dać mu szansę, aby się zastanowiło i spokojnie odpowiedziało.

Ważne żeby zdania nie były zbyt skomplikowane, a słownictwo bliskie dziecku.

Podczas czytania, oglądania obrazków, czy sytuacji z życia codziennego warto nazywać emocje.

Warto poświęcić choćby 15-30 min dziennie na przeczytanie dziecku bajeczki. To nie tylko rozwija wyobraźnię, lecz także poszerza zasób słownictwa, uczy koncentracji uwagi i daje dziecku poczucie bliskości.

Nie posługuj się językiem dziecka. Nie spieszczaj nadmiernie form. Nie nazywaj przedmiotów, czynności lub osób w taki sam sposób jak dziecko.

Rodzic wystukuje rytm (np. na tamburynie, bębenku, klaszcząc w dłonie). Dziecko porusza się zgodnie z rytmem. Głośne i wolne stukanie (idzie niedźwiedź) – dziecko idzie powoli, mocno stawiając nóżki na podłodze; cichsze, ale szybkie stukanie – dziecko porusza się lekko i szybko (idzie mały miś).

Śpiewanie piosenki i jednoczesne pokazywanie:

Piosenki, wierszyki i wyliczanki rymują się, a dzięki swej melodyjności są łatwe do przyswojenia. Zacznij od krótkich, nawet dwuwersowych form, by z czasem przechodzić do dłuższych.

Komentuj co robi, opowiadaj o tym co widzisz na obrazku. Zadawaj pytania.

Można także łączyć rymowanki z rysowaniem:

np.

Z przodu kwadrat, z tyłu rura

Warczy, prycha i już wiecie

Że to AUTO ma być przecież!

Zabawy tematyczne (np. w kucharza, czy sklep) nie tylko rozwijają wyobraźnię, lecz także uczą naprzemienności ról, zasad zachowania w określonych sytuacjach komunikacyjnych oraz poszerzają zasób słownictwa dziecka.

Polecenia powinny być proste i dotyczyć czynności lub przedmiotów, które są dziecku bliskie.

Daj misia. (Kiedy o to prosimy nie wskazujemy palcem na misia!)

Jeśli ma trudność z wypowiedzeniem wyrazu, pozwól mu spokojnie dokończyć, po czym powiedz ten wyraz jeszcze raz – poprawnie.